Wypiekanie ciasta w formach żelaznych ma dość długie tradycje. Już na obrazie Piotra Breughela z 1559 r., uwieczniona jest kobieta na placu miejskim wypiekająca ciasto w ten sposób. W "Encyklopedji Staropolskiej" Zygmunta Glogera z 1900 r. wspomniane jest, że wypiekanie w żelaznych formach ciasta zwanego andrutami, powszechne było na naszych terenach już od XVIII w. Fabryczne formy żelazne stały się dość powszechnym wyposażeniem prawie każdego gospodarstwa domowego w okresie międzywojennym. Przepis na ciasto w nich wypiekane zależał od zamożności ich właścicieli, ale na wierzchniej stronie prezentowanej formy umieszczona została sugerowana propozycja jego receptury w języku niemieckim: "1 Klg Mehl, 2[1/4] Liter Milch, 6-8 Eier, 375 Gr Butter, 1 Löffel Hefe. 3" (1 kg Mąki, 2 [1/4] litra mleka, 6-8 jajek, 375 g masła, 1 łyżka drożdży. 3.). Forma składa się z dwóch okrągłych płatów połączonych zawiasem. Na górnym znajduje się uchwyt, a po obu stronach obu płatów na jednej osi umieszczone są wystające bolce, które służyły do mocowania całości na niestety zaginionym pierścieniu. Na nagrzaną formę zasmarowywaną kawałkiem świeżej wieprzowej słoniny, skórką bądź gęsim olejem, wylewano przygotowane ciasto i opiekano je z obu stron. Czas wypieku na jednej stronie odliczano od momentu zamknięcia urządzenia, zgodnie z modlitwą Zdrowaś Mario, do słów "błogosławiony owoc żywota Twojego Jezus". Wypiekane w formie ciasto miało kształt pięciu koncentrycznie ułożonych serc o strukturze plastra miodu. Dnia 17.03.2017 r. gofry przygotowywane według przepisu umieszczonego na prezentowanej formie i o jej charakterystycznym kształcie - pod nazwą "Gofry pruskie", zostały wpisane na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w kategorii Wyroby piekarnicze i cukiernicze w woj. warmińsko-mazurskim. Literatura:
Z. Gloger, "Encyklopedja Staropolska"
Z. Jasiewicz, "Forma do wypieku ciasta z okolic Międzyrzecza"
Karta ewidencyjna obiektu z zasobów Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie
"Gofry pruskie" Lista produktów tradycyjnych woj. warmińsko-mazurskie, wyroby piekarnicze i cukiernicze: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/gofry-pruskie [dostęp:marzec 2021] Gofrownica
Wypiekanie ciasta w formach żelaznych ma dość długie tradycje. Już na obrazie Piotra Breughela z 1559 r., uwieczniona jest kobieta na placu miejskim wypiekająca ciasto w ten sposób. W "Encyklopedji Staropolskiej" Zygmunta Glogera z 1900 r. wspomniane jest, że wypiekanie w żelaznych formach ciasta zwanego andrutami, powszechne było na naszych terenach już od XVIII w. Fabryczne formy żelazne stały się dość powszechnym wyposażeniem prawie każdego gospodarstwa domowego w okresie międzywojennym. Przepis na ciasto w nich wypiekane zależał od zamożności ich właścicieli, ale na wierzchniej stronie prezentowanej formy umieszczona została sugerowana propozycja jego receptury w języku niemieckim: "1 Klg Mehl, 2[1/4] Liter Milch, 6-8 Eier, 375 Gr Butter, 1 Löffel Hefe. 3" (1 kg Mąki, 2 [1/4] litra mleka, 6-8 jajek, 375 g masła, 1 łyżka drożdży. 3.). Forma składa się z dwóch okrągłych płatów połączonych zawiasem. Na górnym znajduje się uchwyt, a po obu stronach obu płatów na jednej osi umieszczone są wystające bolce, które służyły do mocowania całości na niestety zaginionym pierścieniu. Na nagrzaną formę zasmarowywaną kawałkiem świeżej wieprzowej słoniny, skórką bądź gęsim olejem, wylewano przygotowane ciasto i opiekano je z obu stron. Czas wypieku na jednej stronie odliczano od momentu zamknięcia urządzenia, zgodnie z modlitwą Zdrowaś Mario, do słów "błogosławiony owoc żywota Twojego Jezus". Wypiekane w formie ciasto miało kształt pięciu koncentrycznie ułożonych serc o strukturze plastra miodu. Dnia 17.03.2017 r. gofry przygotowywane według przepisu umieszczonego na prezentowanej formie i o jej charakterystycznym kształcie - pod nazwą "Gofry pruskie", zostały wpisane na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w kategorii Wyroby piekarnicze i cukiernicze w woj. warmińsko-mazurskim. Literatura:
Z. Gloger, "Encyklopedja Staropolska"
Z. Jasiewicz, "Forma do wypieku ciasta z okolic Międzyrzecza"
Karta ewidencyjna obiektu z zasobów Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie
"Gofry pruskie" Lista produktów tradycyjnych woj. warmińsko-mazurskie, wyroby piekarnicze i cukiernicze: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/gofry-pruskie [dostęp:marzec 2021] Podziel się
Tagi
Zdjęcia 3D
Komentarze (0)
Dodanie komentarza oznacza akceptację regulaminu. Treści wulgarne, obraźliwe, naruszające regulamin będą usuwane.